"Kedilerin büyük bir çoğunluğu doğaları gereği rahat ve barışçıl varlıklardır. Isırmak ya da tırmalamak istemezler ve genellikle buna mecbur kalmamak için de ellerinden geleni yaparlar. Ancak, bir ev kedisinin sahibine vurup onu yaraladığı zamanlar da olur. Kedi ısırığı ya da tırmığı, acı vermesinin yanı sıra, enfeksiyona neden olabilir ve en iyisi bunu önlemektir. Kedinin ısırmasını, tırmalamasını nasıl engelleyeceğini ve bu olduğunda nasıl tepki vereceğini öğrenmek çok faydalı olabilir."
ISIRIKLARA VE TIRMALAMALARA TEPKİ VERMEK
1 - Sakin tepki ver. Kedine asla vurma, bağırma, onu kovalama, sinirlenme. Sadece kedinin ödünü patlatırsın ve gerilmesine, kafasının karışmasına yol açarsın. Kedini asla yanına çağırıp cezaland
ırma. Kedinin, ona neden olumsuz tepki verdiğini hakkında hiçbir fikri olmayacaktır. Hatta, onu çağırdığında muhtemelen senden güzel bir tepki bekleyecektir. 2 - Oradan uzaklaş. İlk yapman gereken, kediye dokunmayı bırakmak, sonra da ellerini vuramayacağı kadar uzağa çekmektir. Birkaç saniye içinde sakinleşmezse kediyi kucağından indirmek için yavaşça ayağa kalk. Yanından uzaklaş ve kedi sakinleşene kadar geri dönme.
Seni ısırdıktan ya da tırmaladıktan sonra kedini sakinleştirmekten kaçın. Onun yerine, ona memnuniyetsizliğini göster. Disiplini sağladıktan sonra, ona sarılmaya ya da onu okşamaya başlama. Bu, kedinin kafasını karıştırır ve ona karmaşık sinyaller verir. Hatta, ona sarılman için seni ısırmaya bile başlayabilir.
3 - Kediye yol ver. Bir odadan diğerine gitmeye çalışıyorsan ve tıslayan, hırlayan bir kedi yolunu keserse olaya onun bakış açısından bak. Kedi, kapana kısıldığını düşünüyor ve ona doğru yürümeni tehdit olarak algılıyor. Kaçmak istiyor ama kaçabileceği bir yer yok, o yüzden saldırarak kendini savunmak zorunda. Bunu, yana çekilerek, kedinin geçmesine (bunu hızla yapacaktır) izin vererek ve yoluna devam ederek basitçe halledebilirsin. Kedini, ısırma ya da tırmalama olayından sonraki 20 dakika boyunca besleme çünkü durumu yanlış anlayıp bunun ödül olduğunu sanabilir.
4 - Kediyi, davranışlarını değiştirmeye neyin teşvik ettiğini anla. Kediler en iyi, olumlu pekiştirmeye, yani uygun davranışları övmeye ve ödüllendirmeye, uygunsuz davranışları görmezden gelmeye ve bunlardan uzaklaşmaya cevap verirler. Kediye, senin yerine ısırması için kedi otlu oyuncak fare ver. Sonra da oyuncağı ısırdığı için onu öv.
5 - Ses ve vücut yöntemini dene. Kedi ısırır ısırmaz ya da tırmalar tırmalamaz, otoriter bir ses tonuyla “HAYIR!” de. Aynı zamanda, parmağını kediye doğrult. Hoşnutsuz ya da kızgın bir bakışla doğrudan kediye bak. Dik dik bakmak, kedi dünyasında üstünlük tehdidi olarak kabul edilir. Bu, böyle yaptıktan sonra kedinin yanından uzaklaşmana ya da onunla yaklaşık 10 dakika ilgilenmemene de yardım eder.
6 - El çırpma yöntemini dene. Kedin ısırırsa ya da tırmalarsa, ellerini çırp ve sertçe “HAYIR!” de. Unutma, kedine bağırmamalısın ya da doğrudan kedinin yüzüne el çırpmamalısın. Bu, onu korkutabilir ve gerebilir. Bunu, her ısırdığında ya da tırmaladığında tekrarla. Kedin durmayı öğrenecektir. Bu yöntem, baskın, agresif ya da arsız bir kedide işe yarar. Uysal ya da gergin bir kedide uygulanması tavsiye edilmez çünkü bu özellikleri pekiştirebilir.
7 - Kediyi yok saymaya çalış. Kedinin seni ısırması ya da tırmalaması bittiği anda, ayağa kalk ve ilgisiz bir tavırla, başka hiçbir iletişimde bulunmadan oradan ayrıl. Kedinin 5 ila 10 dakika odada tamamen yalnız olmasını ve hiçbir insanla iletişim kurmamasını sağla. Seni her ısırmaya ya da tırmalamaya çalıştığında bunu tekrarla. Kötü davranışlarla ilgilenilmemek arasında hızla bağlantı kuracaktır. Bu yöntem, bütün kedilerde işe yaramaz ama ilgiyi özleyecekleri için çok şefkatli kedilerde ve hâlâ nasıl davranılması gerektiğini öğrendikleri için yavru kedilerde işe yarar.
ISIRILMAYI VE TIRMALANMAYI ENGELLEMEK
1 - Konu oynamak olduğunda, yavru kedine kabul edilebilir sınırları öğret. Rol yapmayı öğren. Oynarken elini ısırırsa yüksek sesle bağırıp elini geriye çek. Sonra, oyunun bittiği sinyalini vermek için ayağa kalk ve oradan ayrıl. Bunu tutarlı bir şekilde yaparsan yavru kedi çok geçmeden ısırmanın oyunu sona erdirdiğini öğrenecek ve bu hareketi yapmaktan kaçınacaktır. Kedin seni sevgisinden ısırıyorsa ve onu bundan vazgeçirmek istiyorsan elini kedinin ağzına doğru hafifçe bastır. Hafifçe bastırman kediyi rahatsız eder, o yüzden ısırmayı bırakacaktır. Kedi sert oynarken, ısırdığı ya da sarıldığı elini hızla kaçırırsan büyük olasılıkla pençe yersin.
2 - Ellerini ya da parmaklarını kullanmak yerine kedine oynaması için oyuncak ver. Oyun oynayan bir kedi çoğunlukla nazik olmayı unutur ve seni tırmalayıp canını yakabilir ya da kedi oynamaya devam eder ve sonra durup dururken seni tırmalar. Bunu engellemek için, ona net bir şekilde senin bir parçan olmayan oyuncaklar, örneğin ipli olta oyuncakları, lazer ışıklı işaretleyici ya da kedi otlu fare ver. Eğlenmek ve pratik yapmak için kedilerin ısırması, çiğnemesi ve tırmalaması gerekir ama bunu senin ya da başka birinin üzerinde yapmamalı. Kediyle, oyuncak olta kullanarak oynayabilirsin, böylece ellerini ısırmayacaktır. 3 - Kedinin bol bol oyun zamanı olmasına izin ver. Her gün düzenli olarak 5 ila 10 dakikalık oyun zamanları ayarla. Kedini oyuncak bir oltayı kovalatarak hareket ettir ve kedi yorulana kadar oynamaya devam et.
Olay, kedinin zihnini kovalama hareketiyle meşgul etmek ve onu fiziksel olarak yormak. Yorgun bir kedinin saldırma ihtimali, fazla enerjisi olan ve bunu boşaltamamış, canı sıkılan bir kediden daha düşüktür.
4 - Kedini kısırlaştırmayı düşün. Kısırlaştırılmayan kediler, kısırlaştırılanlara göre daha bölgecidir. Kedinin kısırlaştırılmamış olması otomatikman agresif olacağı anlamına gelmez ama kısırlaştırmanın sakinleştirici bir etkisi vardır ve kedinin daha sosyal olmasını ve evini sevmesini sağlar.
5 - Tırmalamadan önceki agresiflik işaretlerini tanımayı öğren. Büyüyen gözbebekleri, cildinin seğirmesi ya da mırlamayı bırakması gibi ipuçlarını gözlemle. Kedi alçak, gırtlaktan gelen bir hırıltı ya da alçak sesli uluma, inleme ya da tıslama sesi çıkarabilir. Kulaklarını arkaya yatırıp başına yapıştırabilir. Bıyıkları öne doğru dikilebilir ve ağzının kenarlarını geriye çekip ağzını hafifçe aralayabilir (çoğunlukla tıslarken). Kedi oynarken de heyecanlandığı için gözbebekleri büyür ve yuvarlaklaşır. Kedinin vücut dilini değerlendirirken bunu da hesaba kat, yani kucağındaki kedi heyecanlanmamalı ve gözbebekleri büyümemeli. Eğer kedi köşeye sıkışırsa, çoğunlukla çömelip endişeli bir tavırla bir kaçış yolu arıyormuşçasına sağ sola bakabilir (ki yaptığı da zaten budur).
KEDİLERİN NEDEN ISIRDIĞINI VE TIRMALADIĞINI ANLAMAK
1 - Kedin, biberonla mı beslenmiş yoksa öksüz kalıp insanlar tarafından mı büyütülmüş, öğren. Biberonla beslenen yavru kediler, yavruluğun bir parçası olan itip kakma dönemini yaşamadıklarından oyun amaçlı saldırının dozunu kaçırabilir. Böyle kediler yetişkinliklerinde durduk yere acımasızca saldırır. Biberonla beslenmiş agresif kediler genellikle insanlara çekilmeleri için bariz olmayan sinyaller verir. Bu sinyalleri öğrenmek, ısırılmayı ve tırmalanmayı engelleyebilir.
2 - Kedinin stresli ya da endişeli olup olmadığını anla. Stresli ve kaçacak bir yeri olmayan kedinin saldırma ihtimali vardır. Stres, gürültülü bir bebek tarafından köşeye sıkıştırılmaktan, ortam değişikliğinden ya da yeni insanlardan kaynaklanabilir, o yüzden tabii ki kedinin duygusal ihtiyaçlarının ve tepkilerinin farkında olman önemlidir. Kediye agresif yaftası yapıştırmaktan kaçın; belki de sadece strese tepki veriyordur. En iyi yaklaşım, dinginliği yeniden sağlamak ve onu eski düzenine döndürmektir. Yüksek sesli televizyonun sesini kıs, çocuklardan kedinin yanında daha sessiz olmalarını iste ve morali bozuk birisi varsa ondan kedinin duymayacağı bir yerde ağlamasını ya da bağırmasını iste.
3 - Kedinin sadece oyunculuk yapıp yapmadığına karar ver. Oyun oynarken, kedinin hareketli ellere, ayaklara ya da parmaklara saldırmasını teşvik ediyorsan, oyunun bitmesine rağmen daha sonra ayaklara saldırırsa şaşırma. Kedi, hâlâ oyun zamanı olduğunu düşünüyor olabilir.
4 - Kedin hasta mı ya da ağrısı var mı diye kontrol et. Ağrısı olan ya da hasta bir kedi savunmacı bir tavır takınabilir ve bu da saldırma olasılığını güçlendirir. Hastalık (kilo kaybı, daha çok susama, kusma) ya da ağrı belirtileri gösteren kediler (çabuk sinirlenme, acı acı bağırma, tırmalama, ısırma), bir veteriner tarafından kontrol edilmelidir. Altta yatan sağlık sorunu düzeldiğinde, kötü davranışları düzelebilir. Yaşlı ve narin bir kedi, onu kucağına almana ya da sarılmana sinirlenebilir ve biraz huzur bulmak için seni ısırabilir ya da tırmalayabilir. Aile üyelerinden kedinin yaşını dikkate almalarını ve onunla daha nazik ilgilenmelerini iste. Kedinin yeterli kişisel alanı olması, davranış sorunlarına faydalı olacaktır.
İpuçları
Çocuklara, kedileri ve yavru kedileri doğru bir şekilde tutmayı öğret. Hayvanı düzgün tutmak birçok sorunu engelleyebilir.
Kediye oynaması için elini vermek yerine bir oyuncak ver. Bu şekilde, elinin bir oyuncak olmadığını öğrenir. Kedin seni ısırmaya ya da tırmalamaya devam ederse, burnunun üstüne kararlı ama yumuşak bir şekilde vur. Bu, kedinin canını yakmaz ama onu rahatsız eder. Hava dolu bir şişe, sprey şişesinden çok daha fazla işe yarar. Kediler, bunun çıkardığı tıslama sesini sevmez; ayrıca hava kedine zarar vermez. Bu ipucu birazcık riskli. Bunu kedinle yapmanın mümkün olup olmadığını gör. Kedin ısırmak ya da tırmalamak için hamle yaptığı anda, sıkı bir şekilde ensesinden yakala (postundan tutmaya çalış, çok tüylü kedilerde bu daha kolaydır) ve başını aşağıya bastır. Otoriter bir şekilde “HAYIR!” de. Ama, kediye bağırma. Kediye sert davranmıyorsun ya da canını yakmıyorsun. Sadece o an için yaptığı şeye son veriyorsun. Muhtemelen kaçıp kurtulmaya çalışacaktır (bu durumda, kedi pençelerini kullanmaya çalışmadan önce gitmesine izin ver), ama yapmaya çalıştığı şeyden hoşlanmadığını anlayacaktır. Eğer kedi birkaç saniye hareketsiz kalırsa onu kendin bırak. Adil ama kararlı olmalısın. Kediyi saldırmaktan alıkoymak için önerilen birçok yol vardır ve bunlar genellikle suyu ya da hoş olmayan bir ses çıkarmayı içerir. Bunlar faydalı olmak şöyle dursun, muhtemelen kedinin kaygı düzeyini arttırarak durumu kötüleştirir. En iyi ihtimalle, su sıkmanın yarattığı şaşkınlık onu ilk seferde durdurabilir, ama tekrarlanırsa kedinin cevabı, senden köşe bucak kaçmak olacaktır. İstediğin buysa (en azından, yanına yaklaşmazsa, tırmalamaz da) sorun yok, ama evcil hayvanınla etkileşimli, şefkatli bir ilişki istiyorsan bu hiç iyi olmaz
Uyarılar
Kedin yukarıdaki yöntemlerden herhangi birine olumsuz tepki veriyorsa, o yöntemi uygulamaktan hemen vazgeç. Evinde çocuklar varsa, onlarla kedinin yanında güvende olmalarıyla ilgili konuşmayı ihmal etme (kuyruk çekmek, vurmak, bağırmak, kesinlikle gerekmediği sürece sprey şişesi kullanmak yok, vb.). Kedinin ısırması hiç ona uygun bir davranış değilse ve birden olduysa, kedini acil bir kontrol için veterinere götür. Tedavi gerektiren bir tıbbi sorunu olabilir. Kedi ısırıkları kolayca enfekte olabilir. Isırıkları gözlemle ve gerekirse tıbbi yardım al.